تبیین مقوله‌ها و مفاهیم رفتار شهروندی سازمانی با رویکرد اسلامی ایرانی: فراترکیب

تلاش برای بهبود عملکرد، از روز‌های نخستین شکل‌گیری رشته مدیریت، اصلی خدشه‌ناپذیر بوده است. برخلاف گذشته که از کارکنان انتظار می‌رفت تا به اندازه نقش‌های رسمی عمل کنند، در قرارداد‌های روان‌شناختی جدید، رفتار‌های فراتر از نقش مورد انتظار است. در منابع بی‌شمار از این نوع رفتار‌ها، با عنوان رفتار شهروندی سازمانی یاد شده که دارای ابعادی بوده که به‌طور عمده نتیجه تلاش محققان سایر کشورها است و از این‌رو، مدل‌های بومی چندانی در این زمینه ارائه نشده است. هدف اصلی تحقیق حاضر، ارائه مقوله­ها و مفاهیم مربوط به رفتار شهروندی سازمانی با توجه به فرهنگ اسلامی و ملی است. این تحقیق از حیث هدف بنیادی، نحوه به‌دست آوردن داده­ها‌ی مورد نیاز، توصیفی، به­لحاظ روش­شناسی، کیفی و با استفاده از روش فراترکیب می­باشد که با رجوع به منابع دینی و ملی −به‌طور کلی از سال 1360 تاکنون− کد‌های مرتبط، استخراج(335 کد) و در نهایت منتهی به ارائه 43 مفهوم و 9 مقوله شد. این مقوله­ ها عبارت‌اند از: تدبیر، نگرش انتقادی، عدالت، انسان‌دوستی، حسن‌خلق، تقوای الهی، همکاری، پای­بندی به تعهدات و میل به پیشرفت.